Aslında tarihe dönüp bir bakınca adayı 1570
te başlayan Osmanlı Venedik savaşı sonrası ada Osmanlı hakimiyetine geçti ta ki 1878 de adayı 50 yıl boyunca İngilizler e kiralandı bu kiralama sözleşmesinin bitimine 8 yıl kala (1920) adada Yunanistan a bağlanma isteği çıkmış İngilizler kabul etmemişti bu olay üzerine rumlar önce İngiltere yi adadan çıkarmak için çatışmalar başladı.1950 li yılların sonuna kadar devam etti 1960 yılında ada da bağımsız bir devlet kuruldu İngiltere nin adadan çekilmesi ile Türkler le yaşamayı kabullenmedi ler 20 aralık 1963 te kanlı Noel olarak bilinen bir katliam yapıldı (364) Türk öldürüldü.

Türkiye adaya müdahale etmeyi planlamış (1964) ama ABD gelen mektupta Herhangi bir müdahalede Sovyetler birliği ile bir çatışmaya neden olması sonucunda yardım etmeyeceğini açıklamış ABD başkanlığında bir müzakere başladı ama sonuca ulaşmadı.
Rumların katliamlarına devam etmesi halinde adaya müdahale edeceğiz demesinin ardından Başbakan Bülent Ecevit güvenlik konseyinin toplanması ile adaya müdahale kararı alındı karar genel kurmaya ulaştı.

20 temmuz 1974 te Türk ordusu havadan indirme ve denizden çıkartma yapmaya başladı 1. Komando Taburu saat 08:20'de Pınarbaşı'ya indi. Onu 2. Komando taburu ile Gönyeli'ye inen 3. Komanda taburu ve Hamitköy'e inen Nevşehir Komando Taburu takip etti.

Tank ve zırhlı araç takviyeli yunan askerleri hava karardığında saldırı düzenledi ama başarılı bir şekilde püskürtüldü.O dönem kimsenin yapmadığı yardımı Libya askeri (silah ve yedek parça ) ve maddi açıdan destek olarak yaptı dış baskı sonucu ateşkes ilan edildi.

Cenevre görüşmeleri
Birleşmiş milletler tarafından Cenevre(İsviçre) de bir konsey toplanmış antlaşma yapılması için toplandı bir ateşkes yapıldı ancak rumlar adada Türk katliamlarına devam etmiş bunun üzerine rumlara daha fazla fırsat vermemek için ikinci bir müdahalede bulunulması planlandı
Cenevre nin bir si sonuca bağlanmadı bunun üzerine dış işleri bakanı turan güneş Ayşe (kendi kızı)tatile çıksın diyerek parola yı Bülent Ecevit e bildirdi konferans sonuç almadan dağıldı sabaha karşı Türkler harekete geçerek 3 günde adanın %38 ni aldı.

Askeri Kayıplar
Türkler:498 şehit 1200 yaralı
Rumlar:4bin ölü 12bin yaralı

Kıbrıs Türklerinin kayıbı:1672 şehit ve binlerce yaralı bunun dışında
BM Barış Gücü askerleri de kayıp vermişti: 3 Avusturyalı asker ölmüş, 24 Avusturyalı, 17 Finlandiyalı, 4 İngiliz ve 3 Kanadalı asker de yaralanmıştı.

Sonucunda Türkler kuzey de rumlar güneyde antlaşmaya vardı.